Altruizm w psychoterapii
Mechanizm projekcji zniekształca nasze relacje z ludźmi wtedy, gdy za jego pomocą rzutujemy na nich naszą własną zazdrość i agresję. Mechanizm projekcji może również umożliwiać nam tworzenie i umacnianie pozytywnych więzi z innymi ludźmi.
Altruizm powszechnie rozumiany jest wartością pożądaną w stosunkach między ludźmi. Z punktu widzenia psychoanalitycznego altruizm jest formą projekcji, którą można opisać jako wyrzeczenie się własnych impulsów popędowych , które przeżywane są przez jednostkę jako „zakazane” dla niej na korzyść innych ludzi. Osoba zaspakaja swoje impulsy popędowe poprzez identyfikacje z cudzymi chęciami i zaspakajanie ich.
Superego pacjenta jest surowe wobec własnych impulsów popędowych, a tolerancyjne wobec impulsów popędowych innych ludzi. Mechanizmy projekcji i identyfikacji umożliwiają zaspokojenie impulsów popędowych pośrednio poprzez inne osoby tym samym omijając surowe superego.
O patologii mówimy wtedy , gdy tego typu przesunięcie charakteryzuje większość życia jednostki i jest wyraźne w większości relacji.
Np.:
Bardzo dobrze wykształcona kobieta, odczuwa nieokreślony lęk przed wejściem na rynek pracy, przedłuża okres studiowania, osiąga bardzo dobre wyniki w nauce, jednak nie potrafi uczynić z tego faktu swojego atutu na rynku pracy. Ostatecznie wycofuje się i nie podejmuje nigdy pracy zarobkowej. Wychodzi za mąż , własne ambicje zawodowe porzuca z powodu lęku przed wejściem na rynek pracy. Własną energię angażuje w życie zawodowe swojego męża, cieszy się sukcesami męża , pomaga mu realizować zawodowe projekty w taki sposób jakby to były jej sukcesy.
Kobieta z powodu doznawanego lęku dokonała projekcji własnych zakazanych przez superego impulsów popędowych ( którymi w wypadku tej pacjenki było odnoszenie sukcesów w pracy) zidentyfikowała się z chęciami swojego męża dotyczącymi odnoszenia sukcesów w pracy zawodowej poprzez ten mechanizm uniknęła lęku pochodzącego z superego uaktywniającego się w momencie pojawienia się pragnienia wejścia na rynek pracy i spożytkowania swojego dobrego wykształcenia. Popęd został zaspokojony poprzez pośrednika.
Kolejnym przykładem jest mężczyzna , który odczuwa lęk przed wejściem w intymny kontakt z kobietami. Mężczyzna posiada przyjaciela, który uchodzi za kobieciarza. Gdy mężczyźni wychodzą razem i zapoznają się z atrakcyjną kobietą pacjent wycofuje się z rywalizacji o kobietę , która mu się podoba i zaczyna reżyserować taką sytuacje by to kolega a nie on zdobył podobającą się mu kobietę. Mężczyzna przeżywał swoje pragnienie posiadania kobiety jako zakazane dla siebie, a dostępne dla przyjaciela, zidentyfikował się z chęciami przyjaciela i pomógł je zaspokoić czując się tak jakby sam zdobył niedostępną dla siebie kobietę. Pacjent w ten sposób rozładował impulsy popędowe i nie doświadczył lęku surowego superego.
Opisany proces obronny służy dwom celom. Z jednej strony umożliwia jednostce przyjazne zainteresowanie zaspokojeniem cudzych popędów, a dzięki temu pośrednio i pomimo zakazu superego realizację własnych pragnień. Z drugiej strony uwalnia zahamowaną aktywność i agresję, pierwotnie służące zaspokojeniu pragnień popędowych.
na podstawie Anna Freud ” Ego i jego mechanizmy obronne”.
Opublikuj komentarz