Nie ma chyba człowieka na świecie, który by nie doświadczył niepokoju, rozdrażnienia, przykrych objawów fizycznych jak kołatanie serca, potliwość, zaburzenia rytmu serca, biegunki, zaparcia, uderzenia gorąca czy też uczucie drętwienia w ciele. Zdrowym ludziom zdarza się po wyjściu z domu zastanawiać się nerwowo nad tym czy wykonali rutynowe czynności takich jak zamknięcie drzwi, wyłączenie żelazka, wyłączenie kuchenki. Każdy czasami martwi się o swoje zdrowie lub pesymistycznie myśli o przyszłości.
Ludzie doświadczający wymienionych objawów nieregularnie i niezbyt intensywnie, traktują je jako sygnał skłaniający ich do zredukowania źródeł stresu, zwiększenia czasu wypoczynku, wizyty u lekarza pierwszego kontaktu. Nie traktują tych objawów poważnie, potrafią je powiązać z aktualną sytuacją życiową.
W nerwicach wymienione objawy trwają przewlekle i są intensywne. Żeby móc sobie wyobrazić jak czuje się osoba chorująca na nerwice, zdrowa osoba może przywołać sytuacje dużego stresu przed egzaminem lub stan organizmu na drugi dzień po spożyciu dużej ilości alkoholu. U zdrowej osoby te nieprzyjemne objawy niepokoju przemijają, człowiek na co dzień doświadcza spokoju. Pacjenci cierpiący na nerwice czują niepokój nieustannie, doświadczają przykrych objawów somatycznych przewlekle.
Pacjenci Ci zwykle zanim trafią do lekarza psychiatry lub psychoterapeuty szukają pomocy u lekarzy specjalistów, wykonują szereg specjalistycznych badań, czasem nawet zabiegów i operacji. Wędrują od lekarza do lekarza szukając przyczyn swojego złego samopoczucia. Okazuje się , że wyniki badań są dobre, a samopoczucie niezmiennie fatalne. Chorzy na nerwice zwykle słyszą od swojego lekarza prowadzącego:
“Nic Pani/u nie jest, to nerwy. Proszę spróbować porozmawiać na ten temat ze specjalistą zdrowia psychicznego. “
Chorzy otrzymujący taki komunikat ze strony lekarza mogą się czuć wstyd, smutek, strach. Interpretują ten komunikat jako odrzucenie, posądzenie o symulowanie, niezrozumienie i niedowierzanie.
W tym właśnie momencie zwykle nastawieni sceptycznie trafiają do psychoterapeuty. Leczenie nerwicy poprzez psychoterapię jest skuteczne. Pacjentom o objawach nerwicowych proponuję psychoterapię psychodynamiczną. Zaobserwowałam, że po podjęciu psychoterapii same objawy nerwicowe dość szybko ustępują lub tracą intensywność.
Objawy są zwykle symbolami wewnętrznych, wypartych konfliktów np: drętwienie ręki u rodzica wypierającego ze świadomości uczucia złości na dziecko pozwalającego sobie tylko na pozytywne uczucia wobec dziecka. Uczucie nudności w nielubianej pracy. Innym przykładem są wulgarne, natrętne i przykre myśli u kogoś , kto jest nieaktywny seksualnie jako wyraz konfliktów w tej sferze. Powszechnym objawem są nieadekwatny lęk o zdrowie i życie kogoś bliskiego, nadopiekuńczość wobec tej osoby.
Podczas psychoterapii wraz z pacjentem zastanawiamy się nad symboliką, szukamy wypartego.
Chorzy dość szybko obserwują poprawę swojego samopoczucia. Samo ustąpienie objawów nie jest jednak sygnałem do zakończenia procesu psychoterapii. Psychoterapia zaburzeń lękowych ma na celu pracę nad zdolnością pacjenta do odkrycia i znoszenia wewnętrznych konfliktów, zwiększenia zdolności do przeżywania uczuć, znoszenia ambiwalencji, niepewności, wyrażania i akceptacji agresji i seksualności, rozszerzenia spektrum radzenia sobie z życiowymi sytuacjami, zwiększenia zdolności adaptacyjnych.
Warto podjąć ten wysiłek by zmniejszyć prawdopodobieństwo nawrotu objawów.
Na koniec jeszcze przedstawię podstawowe zaburzenia nerwicowe i reakcje na ciężki stres wg ICD – 10 .
W przyszłości postaram się wymienione tylko dzisiaj zaburzenia omówić:
F40 – ZABURZENIA LĘKOWE W POSTACI FOBII
( AGAROFOBIA, FOBIE SPOŁECZNE, SPECYFICZNE POSTACIE FOBII)
F41 – INNE ZABURZENIA LĘKOWE
( LĘK PANICZNY, ZABURZENIA LĘKOWE UOGÓLNIONE, ZABURZENIA DEPRECYJNE I LĘKI MIESZANE, INNE BLIŻEJ NIEOKRESLONE)
F42 – ZABURZENIA KOMPULSYWNO – OBSESYJNE ( Z PRZEWAGĄ MYŚLI CZY RUMINACJI NATRĘTYCH, Z PRZEWAGĄ CZYNNOSCI NATRĘTNYCH, MIESZANE, MYŚLI I CZYNNOŚCI)
F43 – REAKCJE NA CIĘŻKI STRES I ZABURZENIA ADAPTACYJNE ( OSTRA REAKCJA NA STRES, ZABURZENIA STRESOWE POURAZOWE, ZABURZENIA ADAPTACYJNE)
na podstawie:
Antoni Kępiński, Psychopatologia nerwic.
Lidia Cierpiałkowska, Psychopatologia.
